รู้จักอุปกรณ์แปลงไฟในโรงงาน มีอะไรบ้าง และมีประโยชน์อย่างไร
ระบบไฟฟ้าในโรงงานอุตสาหกรรมมีความซับซ้อนประกอบด้วยอุปกรณ์มากมาย และหนึ่งในอุปกรณ์สำคัญคือ อุปกรณ์แปลงไฟ ซึ่งมีหน้าที่สำคัญในการแปลงพลังงานไฟฟ้าจากรูปแบบหนึ่งเป็นอีกรูปแบบหนึ่งเพื่อรองรับการใช้งานของอุปกรณ์ที่หลากหลายในโรงงาน
อุปกรณ์แปลงไฟในโรงงานอุตสาหกรรมมีหลายประเภทแต่ละประเภทมีหน้าที่และประโยชน์ที่แตกต่างกัน ดังนี้
- หม้อแปลงไฟฟ้า (Transformer)
หม้อแปลงไฟฟ้า คือ อุปกรณ์แปลงไฟฟ้าชนิดหนึ่งที่ใช้ในการแปลงพลังงานไฟฟ้าจากวงจรหนึ่งไปยังอีกวงจรหนึ่ง โดยอาศัยหลักการเหนี่ยวนำแม่เหล็กไฟฟ้า โดยปกติจะใช้เชื่อมโยงระหว่างระบบไฟฟ้าแรงสูง และไฟฟ้าแรงต่ำ หม้อแปลงไฟฟ้าเป็นอุปกรณ์หลักในระบบส่งกำลังไฟฟ้าที่ช่วยแปลงแรงดันไฟฟ้าให้เหมาะสมกับการใช้งานของอุปกรณ์ภายในโรงงาน
ประเภทของหม้อแปลงไฟฟ้า
หม้อแปลงไฟฟ้าเป็นอุปกรณ์แปลงไฟที่มีหลากหลายชนิด โดยเราสามารถเลือกประเภทได้ตามวัตถุประสงค์การใช้งานดังต่อไปนี้
- หม้อแปลงไฟฟ้ากำลัง (Power Transformer) : ใช้สำหรับจ่ายกำลังไฟฟ้า และแปลงแรงดันให้เหมาะสมกับระบบไฟฟ้าที่ใช้งาน มีขนาดตั้งแต่ 1 MVA ขึ้นไปจนถึงหลายร้อย MVA
- หม้อแปลงไฟฟ้ากระแส (Current Transformer) : ช่วยลดทอนกระแสไฟฟ้าที่มีกำลังสูงให้ต่ำลง เพื่อให้มีความเหมาะสมกับกระแสไฟฟ้าที่ต้องการใช้
- หม้อแปลงไฟฟ้าแรงดัน (Voltage Transformer) : ช่วยลดค่าแรงดันไฟฟ้าสูงให้มีแรงดันไฟฟ้าที่ต่ำลง
- เครื่องแปลงไฟฟ้ากระแสตรง
อุปกรณ์แปลงไฟที่ใช้ในโรงงานอีกอย่างคือ เครื่องแปลงไฟฟ้ากระแสตรง หรือ DC Converter เป็นอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่ใช้แปลงไฟฟ้ากระแสสลับ (AC) เป็นไฟฟ้ากระแสตรง (DC) ทำงานโดยอาศัยหลักการของ วงจรเรียงกระแส (Rectifier Circuit)
ประเถทของเครื่องแปลงไฟฟ้ากระแสตรง
- แบบไดโอด (Diode Rectifier) เป็นแบบง่ายๆ ใช้ไดโอดเรียงกระแส เหมาะสำหรับใช้งานทั่วไป
- แบบ SCR (SCR Rectifier) : ใช้ไทริสเตอร์ (SCR) ควบคุมการเรียงกระแสแบบใหม่ที่ไม่มีสัมผัส เหมาะสำหรับใช้งานที่มีกำลังไฟฟ้าสูง
- แบบสวิตชิ่ง (Switching Regulator) : ใช้เทคโนโลยีการสวิตชิ่ง สามารถสลับกระแสไฟฟ้าที่มีความดันสูง ไปเป็นแรงดันที่มีค่าต่ำได้ มีประสิทธิภาพสูง เหมาะสำหรับใช้งานกับอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์
- เครื่องแปลงไฟฟ้ากระแสสลับ (AC Inverter)
หรือ AC Inverter เป็นอุปกรณ์แปลงไฟที่ช่วยแปลงไฟฟ้ากระแสตรง (DC) เป็นไฟฟ้ากระแสสลับ (AC) ที่มีความถี่และแรงดันไฟฟ้าที่ต้องการ
- Pure Sine Wave เครื่องแปลงไฟฟ้าประเภทนี้ให้คลื่นไฟฟ้ากระแสสลับที่มีรูปคลื่นแบบไซน์บริสุทธิ์ เช่นเดียวกับไฟฟ้าบ้าน เหมาะสำหรับใช้งานกับอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่มีความไวต่อไฟฟ้า เช่น คอมพิวเตอร์ โทรทัศน์ เครื่องมือแพทย์
- Modified Sine Wave เครื่องแปลงไฟฟ้าประเภทนี้ให้คลื่นไฟฟ้ากระแสสลับที่มีรูปคลื่นแบบไซน์ที่ถูกปรับเปลี่ยน เหมาะสำหรับใช้งานทั่วไปกับอุปกรณ์ไฟฟ้าที่มีมอเตอร์ เช่น พัดลม ตู้เย็น ปั๊มน้ำ
- Square Wave เครื่องแปลงไฟฟ้าประเภทนี้ให้คลื่นไฟฟ้ากระแสสลับที่มีรูปคลื่นแบบสี่เหลี่ยม เหมาะสำหรับใช้งานกับอุปกรณ์ไฟฟ้าที่มีความเรียบง่าย ไม่มีความไวต่อไฟฟ้า
อุปกรณ์แปลงไฟฟ้า เป็นหนึ่งในเครื่องมือที่มีความสำคัญในโรงงานอุตสาหกรรม เราควรเลือกให้เหมาะสมตามความต้องการในการใช้งาน